Podróże

Głębinów

Głębinów to niewielka miejscowość położona nad Jeziorem Nyskim, słynąca z kultu św. Rity – patronki spraw trudnych i beznadziejnych.

Relacja:

W dzisiejszej relacji zapraszam na opis wycieczki po Głębinowie, czyli niewielkiej miejscowości położonej nad brzegiem Jeziora Nyskiego, która dziś słynie przede wszystkim ze znajdującego się tutaj Sanktuarium Świętej Rity – patronki spraw trudnych i beznadziejnych.

Sam Głębinów to miejscowość o średniowiecznej metryce, położona w obrębie kasztelani otmuchowskiej, stanowiącej od połowy XII w. własność biskupstwa wrocławskiego. Założona w XIII w. w wyniku działalności kolonizacyjnej biskupów wrocławskich którzy przy pomocy niemieckich osadników zasiedlali słabo zagospodarowane ziemie nad Odrą. Pierwsza źródłowa wzmianka o wsi Głębinów pochodzi z 1300 r., występuje w niej pod nazwą GLUMPENGLAW lub GLUPENGLOW. W średniowieczu w większości należała do biskupów wrocławskich, co potwierdza sporządzony w latach 1303-1306, za czasów biskupa Henryka z Wierzbna, Rejestr Nyski stanowiący część Księgi Uposażeń biskupstwa wrocławskiego (Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis), gdzie wieść występuje pod nazwą Glumpenglow.

Historia wsi jest nierozerwalnie związana z historią Śląska. W czasie wojen husyckich i trwającym dziesięciolecia sporze czesko-polsko-węgierskim o Koronę Czeską teren Śląska, w tym wieś Głębinów, były miejscem działań zbrojnych. W 1526r., wraz z całym Śląskiem, na przeszło 200 lat, przechodzi pod panowanie Habsburgów. W wyniku pierwszej Wojny Śląskiej Nysa wraz z Głębinowem przechodzi pod panowanie pruskie. Od 1814r. właścicielem wsi był GUSTAW MEHER, niemiecki filolog i bałkanista.

W 1965 roku w pobliżu wsi rozpoczęto budowę zbiornika retencyjnego. Na potrzeby budowy jeziora wysiedlono i zatopiono kilka wsi w tym również południowo-wschodnią część Głębinowa, co stanowiło około połowy zabudowań tej wsi. Około 1970 roku wody zbiornika zalały ten teren, a wskutek budowy we wsi z ponad 500 mieszkańców pozostało zaledwie 30 rodzin. Jezioro Nyskie zostało zbudowane w 1971 roku poprzez zalanie wodą znacznego obszaru gminy Nysa (Brzezina Polska, Miedniki, Różanka czy wspomniany już Głębinów).

Zbiornik tworzy zapora betonowo-ziemna o długości ponad 5 km i wysokości do 14 m. Jego powierzchnia to 2075 hektarów, pojemność całkowita zbiornika to 122,1 miliona metrów³, w tym stała rezerwa powodziowa wynosi 55,8 miliona metrów³. Obiekt chroni przed powodzią tereny położone poniżej zbiornika retencyjnego oraz dostarcza wodę na potrzeby żeglugi oraz dla gospodarki komunalnej Wrocławia. Zbiornik pełni również funkcję turystyczną i rekreacyjną oraz objęty jest formami ochrony przyrody –Otmuchowsko-Nyski Obszaru Chronionego Krajobrazu. Zaś z samego Głębinowa spoglądając na jezioro możemy także podziwiać piękną panoramę Sudetów Wschodnich z Biskupią Kopą (890 m n.p.m.), Pradziadem (1491 m n.p.m.) czy Śnieżnikiem (1425 m n.p.m.).

Widok na Góry Opawskie - z lewej Biskupia Kopa, z prawej Pricny Vrch.
Widok na Góry Opawskie – z lewej Biskupia Kopa, z prawej Pricny Vrch.
Widok na Rychlebskie Hory i Wysoki Jesionik.
Widok na Rychlebskie Hory i Wysoki Jesionik.
Bliżej centrum na drugim planie kopuła Śnieżnika (1425 m n.p.m.).
Widok na Rychlebskie Hory i Wysoki Jesionik.

Jeśli zaś chodzi o tutejszą świątynię to należy pamiętać, że wieś nie posiadała własnego kościoła i należała do parafii w pobliskim Otmuchowie. W 1842 r. staraniem mieszkańców wybudowano we tutaj kaplicę św. Urbana, a w latach 1884-1886 obecny neogotycki kościół. Fundatorami kościoła byli Jadwiga i Urban Kunze. Patronem świątyni został święty Urban. W Jego dzień błogosławi się pola, a sam święty jest patronem właścicieli winnic, winnej latorośli, ogrodników, rolników i dobrych urodzajów.

W wyniku działań wojennych kościół został częściowo zniszczony m.in. zniszczeniu uległa iglica kościoła. Po wojnie natomiast czasy komuny doprowadziły do przebudowy wnętrza świątyni w wyniku, której zniszczeniu uległ dawny zabytkowy ołtarz oraz część wyposażenia. Dzięki usilnym staraniom proboszcza ks. Adama Igielskiego i stoczonej batalii z władzami urzędów podczas budowy Jeziora Nyskiego kościół nie został zniszczony. Za sprawą obecnego proboszcza ks. Przemysława Seń świątynia odzyskuje dawny blask. W ostatnich latach przeszła generalny remont, a wszystko to za sprawą kultu św. Rity, który trwa w Głębinowie od 2014 roku od czasu odprawienia pierwszego nabożeństwa. Od tamtego czasu 22 dnia każdego miesiąca odbywają się tutaj nabożeństwo ku czci świętej Rity, w czasie którego odczytywane są prośby składane przez wiernych. Modlitwę wieńczy Eucharystia z homilią i poświęceniem róż, którą sprawuje zaproszony kapłan.

22 maja 2015 roku podczas uroczystej Mszy Świętej, biskup pomocniczy diecezji opolskiej Rudolf Pierskała, wprowadził do kościoła parafialnego relikwie świętej Rity z Cascii. Był to fragment tuniki, w której Święta została złożona do grobu. To wydarzenie było przełomowym momentem w rozwoju kultu świętej Rity w Głębinowie, który zaczął się rozwijać jeszcze prężniej, aż rozpoczęto starania o ustanowienie tutaj sanktuarium patronki spraw trudnych i beznadziejnych.

W grudniu 2018 roku parafia otrzymała nowy ołtarz główny, który przekazany został tutaj z „Sebastianeum Silesiacum” w Kamieniu Śląskim. Wtedy też podjęto decyzję, że w jego centrum ma znaleźć się obraz św. Rity, której wizerunek został specjalnie namalowany dla Głębinowa przez malarza – Adama Grocholskiego z Brzegu.

Głębinowski wizerunek św. Rity ukazuje ją jako stojącą w śniegu, z którego wyrastają krzewy róż. Część z nich, mimo zimowej pory, przechodzi w zielone, żywe pędy i kwitnie, zamykając się w charakterystycznym wieńcu nad postacią świętej. Na kwiecie znajdującym się na samej górze różanej korony spoczywają trzy pszczoły. W ten sposób malarz nawiązał do kluczowych momentów w biografii świętej, której życie można nazwać historią „od pszczół do róż”. Postać w jednej ręce trzyma koronę cierniową, a w drugiej nieproporcjonalnie duży krzyż, na który spogląda w bardzo wymowny sposób. To właśnie jest najważniejsze przesłanie, które wypływa z bardzo głębokiej duchowości św. Rity. Wszystko, co przychodzi człowiekowi przeżywać w życiu, ma dokonywać się przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie. Nasze ludzkie cierpienia w ten sposób wpisują się w mękę samego Jezusa. Tę prawdę dodatkowo podkreśla rana ciernia na czole św. Rity, stygmat, poprzez który łączyła się duchowo i fizycznie z cierpiącym Panem.

Rok 2019 był bardzo ważny dla głębinowskiego kultu św. Rity. Dokładnie 14 maja Fr. P. Josephus Sciberras, Postulator Generalny Zakonu Świętego Augustyna, za pośrednictwem ks. dr Arkadiusza Noconia, przekazał dla parafii relikwie św. Rity stopnia pierwszego: Ex Corpore Sanctae Ritae a Cassia (z ciała świętej Rity z Cassi). Relikwie zostały złożone w specjalnie przygotowanym relikwiarzu, który umieszczono w specjalnej niszy znajdującej się nad obrazem świętej. Natomiast to rok 2021 był najważniejszy w historii tutejszego kultu, bowiem 23 maja, w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, Ksiądz Biskup Andrzej Czaja ustanowił w Głębinowe Sanktuarium św. Rity jako drugie w Polsce.

Na koniec warto jeszcze trochę wspomnieć kim była św. Rita. Przyszła ona na świat w miejscowości Roccaporena niedaleko Cascii między rokiem 1360 a 1380, w rodzinie ubogich górali. Od najmłodszych lat była pobożna i dobra, za cel obierając sobie życie zakonne. Tymczasem zamiary rodziców były inne, a dotyczyły wyjścia Rity za mąż, ale takiego, które poprawiło by rodzinie warunki bytowe. Została więc wydana za mąż.

Małżeństwo okazało się nieszczęśliwie – mąż był gwałtownikiem, znęcającym się nad małżonką oraz wchodzącym w niejasne interesy z podejrzanymi ludźmi. Tymczasem Rita, jakkolwiek poniewierana często, modliła się za nawrócenie męża. Tenże został jednak wkrótce zamordowany w wyniku porachunków zwaśnionych rodów.

Nie był to bynajmniej koniec gehenny Świętej, bowiem posiadała ona jeszcze dwóch synów, którzy dziedzicząc charakter po ojcu domagali się na sprawcach jego śmierci wendetty. Rita modliła się za nich, by nie dopuścili się grzechu i prosiła Boga, by ten ich zabrał z tego świata. Jej prośba została wysłuchana, a synowie zmarli jeden po drugim w wyniku choroby.

Rita postanowiła spełnić swoje marzenie młodzieńcze i wstąpić do zakonu. Nie została jednak przyjęta ze względu na to, że była kojarzona z konfliktem między rodami. Dostała warunek, że jak pogodzi zwaśnione rody zostanie przyjęta. Podjęła się tego i to również jej się udało. Będąc w klasztorze pewnego dnia podczas modlitwy poprosiła Jezusa by ten dał jej zakosztować męki chociaż jednego ciernia. Została wysłuchana, podczas modlitwy poczuła w głowie silne ukłucie, a na czole wytworzyła się bolesna rana, która zadawała jej nieznośne cierpienia przez 15 lat, aż do śmierci.

Rita zmarła na gruźlicę 22 maja 1457 r. w Cascii w 67 roku życia i 40 roku w zakonie. Tam jej nienaruszone ciało spoczywa do dziś. W 1628 roku została beatyfikowana przez papieża Urbana VIII, a kanonizowana została przez papieża Leona XIII 24 maja 1900 roku. Św. Rita jest patronką w sprawach trudnych i beznadziejnych. Jest opiekunką wielu dzieł charytatywnych i bractw. W ikonografii Święta przedstawiana jest w stroju zakonnym – w czarnym habicie i w białym welonie, z cierniem na czole. Jej atrybutami są: dwoje dzieci, krucyfiks, cierń, figa, pszczoły, róża.

Głębinów - Sanktuarium św. Rity.
Głębinów – Sanktuarium św. Rity.
Głębinów - Wnętrze sanktuarium.
Głębinów – Wnętrze sanktuarium.
Obraz z wizerunkiem św. Rity.
Obraz z wizerunkiem św. Rity.
Relikwie św. Rity.
Relikwie św. Rity.

Tuż obok kościoła znajduje się Ośrodek Wypoczynkowy Rybak wybudowany pośród zieleni, zaledwie 20 m od brzegu Jeziora Nyskiego, skąd rozpościera się wspaniały widok na Sudety Wschodnie z Biskupią Kopą (890 m n.p.m.), Pradziadem (1491 m n.p.m.) czy Śnieżnikiem (1425 m n.p.m.). Obiekt liczy cztery piętra, na których rozmieszczone jest 30 pokoi (1, 2, i 3-osobowe), a każdy z balkonem i własną toaletą. Na piętrach wyznaczone są miejsca rekreacyjne z widokiem na Jezioro. Na parterze znajduje się recepcja czy klimatyzowane sale konferencyjne. Funkcjonuje tu także restauracja z świetną kuchnią. Warto więc po wizycie w Sanktuarium św. Rity udać się na dobry posiłek do tutejszej restauracji.

Głębinów - Ośrodek Rybak.
Głębinów – Ośrodek Rybak.

W taki sposób prezentują się najważniejsze ciekawostki miejscowości. Polecam wszystkim odwiedzić Głębinów, bo jest to wspaniałe miejsce, a zwłaszcza podczas odprawianych 22 dnia każdego miesiąca nabożeństw ku czci św. Rity.

Adrian Kołodziej

Cześć. Nazywam się Adrian i jestem Przewodnikiem Górskim Sudeckim. Od urodzenia związany jestem z Nysą (woj. Opolskie), a swoją przygodę z górami rozpocząłem w 2007 roku w Tatrach. Od tamtej pory turystyka to część mojego życia. Swoją pasję postanowiłem rozwijać poprzez utworzenie w 2013 roku bloga Świat Gór, gdzie dziś prezentuję moją turystyczną działalność.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.