Zawodna (445 m n.p.m.)

Zawodna (445 m n.p.m.) w środkowej części Pogórza Kaczawskiego, w sąsiedztwie wsi Gozdno. Zapraszam do lektury.

Trasa:

Gozdno – Zawodna – Gozdna

Długość: ok. 1,5 km

Punkty GOT: 3

Mapa:

Relacja:

W dzisiejszej relacji zapraszam na opis kolejnej wycieczki w ramach mojego urlopu w 2021 roku. Ten postanowiłem spędzić w głównej mierze w Sudetach Zachodnich. Udało mi się odwiedzić m.in. Góry Izerskie, Kotlinę Jeleniogórską, Pogórze Izerskie, Góry i Pogórze Kaczawskie czy Pogórze Wałbrzyskie, a przez większość urlopu towarzyszył mi kolega z kurs Włodek Kotwas.

Drugiego dnia naszego pobytu na Pogórzu Kaczawskim zdobyliśmy rankiem Wilczą Górę, następnie udaliśmy się na Czartowską Skałę. Teraz natomiast naszym celem będzie Zawodna (445 m n.p.m.). Wsiadamy więc do samochodu i ruszamy w okolice Świerzawy, a dokładniej do wsi Gozdno. Tutaj tuż za wsią znajduje się niewielki parking (można tu dojechać polną drogą) na którym możemy zostawić nasz samochód.

Wysiadamy i ruszamy w drogę nieoznakowaną ścieżką w kierunku szczytu Zawodna (445 m n.p.m.). Trasa prowadzi nas leśną ścieżką, bez większych trudności. Do przejścia mamy 750 metrów. Szybko ten odcinek pokonujemy i meldujemy się na szczycie. Jest to wzniesienie w środkowej części Pogórza Kaczawskiego, w sąsiedztwie wsi Gozdno. Jest zbudowane z permskich skał wulkanicznych – riolitów. W ich zwietrzelinach zalegających na stokach Zawodnej i zboczach sąsiednich dolin można znaleźć agaty. Szczyt do niedawna był pozbawiony walorów turystycznych, jednak sytuację zmieniło postawienie w 2018 r. drewnianej wieży widokowej o wysokości 20 m, z platformą widokową na wysokości 16 m.

Tuż przy wieży znajdują się też ławki na których można odpocząć. Korzystamy z nich, a po chwili ruszamy na wieżę. Po dotarciu na górę zobaczyć możemy dookólną panoramę Pogórza Kaczawskiego i Gór Kaczawskich. W kierunku wschodnim otwiera nam się widok na kamieniołom Krzeniów, dalej możemy dostrzec m.in. Czartowską Skałę, na której byliśmy wcześniej. W kierunku południowym otwiera nam się widok na Góry Kaczawskie. Widzimy Grzbiet Wschodni, Grzbiet Południowy oraz Grzbiet Północny. W kierunku zachodnim widać Ostrzycę Proboszczowicką (503 m n.p.m.), a także Grodziec (389 m n.p.m.). Na północy natomiast otwiera nam się widok na Złotoryję i Wilczą Górę (367 m n.p.m.).

Chwilę spędzamy na wieży. Widoki są niesamowite. W końcu jednak decydujemy się ruszyć w drogę powrotną na parking, a wracać będziemy tą samą trasą. W tym miejscu warto jeszcze dodać, że będąc w Gozdnie warto podjechać do pobliskiej Świerzawy, gdzie znajduje się unikatowy późnoromański kościół św. Jana i św. Katarzyny Aleksandryjskiej, datowany na 2 ćw. XIII w. Według tradycji stoi on na miejscu drewnianego kościółka ufundowanego w 1159 r. przez księcia Bolesława Wysokiego. Początkowo był to kościół parafialny, ale z czasem jego funkcję i znaczenie przejął ulokowany w centrum miasta kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ten zaś stał się filialnym, a następnie cmentarnym. Pożar w 1482 r. i odbudowa w 1507 r. zadecydowały o jego obecnym kształcie.

W okresie reformacji świątynia została przejęta przez ewangelików, ale w 1654 r. powróciła w ręce katolików. Funkcję kościoła cmentarnego obiekt pełnił do 1945 r., po czym został zamknięty i stopniowo niszczał. W końcu lat 50. XX w. rozpoczęto zabezpieczanie obiektu, a większość wyposażenia wywieziono do innych kościołów i muzeów. Od 1977 r., przez około 20 lat trwały systematyczne prace konserwatorskie.

Niezwykle okazały jest oryginalny romański portal przy wejściu do nawy, z motywem Drzewa Życia w tympanonie. Warto zobaczyć dobrze zachowane na ścianach świątyni piaskowcowe epitafia i płyty nagrobne – przeważnie z XVI w. Na uwagę zasługują również kamienna chrzcielnica oraz mensa ołtarzowa, w której w 1997 r. odkryto kamienny relikwiarz. Kościół zasługuje na najwyższe zainteresowanie ze strony turystów, stanowi bowiem unikalny przykład zachowania pierwotnych cech architektury romańskiej, której szczęśliwie nie zatarły późniejsze przebudowy i remonty.

Ponadto, w trakcie prac konserwatorskich na ścianach odkryto niepowtarzalne romańskie i gotyckie polichromie (najcenniejsze znajdują się w absydzie, gdzie zidentyfikowano kilka warstw malowideł). Są to jedyne w Polsce średniowieczne malowidła o charakterze sakralnym przedstawiające świat roślin i zwierząt. Występują tu pospołu ryby, ptaki i czworonogie bestie, które mają dziwne pyski, niekiedy przypominające ludzkie twarze. Podobnie unikatowe są XIV-wieczne gotyckie freski zdobiące północną ścianę nawy, które przedstawiają legendę św. Katarzyny Aleksandryjskiej. W północnej części prezbiterium znajduje się też oryginalna gotycka polichromia ze sceną Ukrzyżowania.

W ten sposób dobiega końca nasza wycieczka na Zawodną. Polecam ten ciekawy szczyt, ze względu na piękne panoramy. Warto także jak widać odwiedzić pobliską Świerzawę. Jest to gratka dla miłośników architektury.